กรมควบคุมโรคเตือนโรค SFTS จากเห็บสู่คน ปี 68 เสียชีวิตแล้ว 3 ราย พร้อมพบโรค สครับไทฟัส ระบาดกว่า 8 พันรายในเหนือ–อีสาน

กรมควบคุมโรค (คร.) ออกมาเตือนประชาชน โดยเฉพาะผู้เลี้ยงสัตว์ ว่าควรเฝ้าระวัง โรค SFTS หรือ Severe Fever with Thrombocytopenia Syndrome ซึ่งเป็น โรคติดเชื้อไวรัสจากเห็บสู่คน ที่มีความรุนแรงสูง ภายหลังพบผู้ป่วยในประเทศไทยเพิ่มขึ้นอย่างน่าเป็นห่วง

พญ.จุไร วงศ์สวัสดิ์ โฆษกกรมควบคุมโรค เปิดเผยเมื่อวันที่ 19 พฤศจิกายน 2568 ว่า SFTS เป็นโรคที่มีอัตราเสียชีวิตเฉลี่ยสูงถึง 20% ผู้ติดเชื้อจะมีอาการ ไข้สูง เกล็ดเลือดต่ำ และอาจลุกลามจนเกิดภาวะอวัยวะล้มเหลว

สำหรับสถานการณ์ในไทย พบผู้ป่วยสะสมตั้งแต่ปี 2562 ถึงปัจจุบันรวม 7 ราย โดยในปี 2568 เพียงปีเดียว พบผู้ป่วยแล้ว 3 ราย และ เสียชีวิตทั้ง 3 ราย ผู้ป่วยส่วนใหญ่มีปัจจัยเสี่ยง เช่น สัมผัสเห็บด้วยมือเปล่า หรือมีโรคประจำตัวร่วม

ลักษณะโรคและการแพร่เชื้อ

เห็บแข็งเป็นพาหะของโรค SFTS โดยมีสัตว์หลายชนิดเป็นแหล่งรังโรค ทั้งสุนัข แมว แพะ แกะ วัว ควาย หมู ไก่ หนู และสัตว์ป่า การติดต่อเกิดขึ้นได้จาก

• เห็บสู่คน โดยการกัด

• การสัมผัสเลือดหรือสารคัดหลั่งสัตว์ที่ติดเชื้อ

• ส่วนการติดต่อคนสู่คนนั้นพบได้น้อยมาก

หากมีประวัติสัมผัสเห็บแล้วเกิดอาการ เช่น ไข้สูง ปวดกล้ามเนื้อ ถ่ายเหลว หรือมีจุดเลือดออกบนผิวหนัง ควรรีบพบแพทย์โดยเร็ว

คำแนะนำป้องกันโรค SFTS

1. ห้ามจับเห็บหรือบี้เห็บด้วยมือเปล่า

2. อาบน้ำและใช้ยา กำจัดเห็บสัตว์เลี้ยง อย่างสม่ำเสมอ

3. ทำความสะอาดบริเวณบ้านและที่อยู่สัตว์

4. สวมเสื้อผ้ามิดชิดเมื่ออยู่ในพื้นที่เสี่ยง

5. ล้างมือทันทีหากสัมผัสเห็บหรือสัตว์เลี้ยงที่มีเห็บ

สครับไทฟัสระบาด 8 พันกว่ารายภาคเหนือ–อีสาน

นพ.วีรวัฒน์ มโนสุทธิ โฆษกกรมควบคุมโรค ยังระบุถึงการระบาดของ โรคสครับไทฟัส หรือ ไข้รากสาดใหญ่ ซึ่งเกิดจากเชื้อแบคทีเรียในกลุ่มริกเก็ตเซีย โดยมี ไรอ่อนขนาดเล็ก เป็นพาหะที่มักพบตามพุ่มไม้และพื้นที่เกษตร

ปี 2568 พบผู้ป่วยสะสมแล้วถึง 8,144 ราย และมีผู้เสียชีวิต 9 ราย พื้นที่ระบาดหนัก ได้แก่

• ภาคเหนือตอนบน: เชียงใหม่ แม่ฮ่องสอน น่าน

• ภาคอีสานบางพื้นที่: ร้อยเอ็ด ศรีสะเกษ

อาการของผู้ป่วยมักเริ่มจาก ไข้ ปวดเมื่อย ตาแดง และอาจพบแผลบุ๋มคล้ายถูกบุหรี่จี้ ซึ่งเป็นจุดสำคัญที่บ่งชี้การติดเชื้อ

คำแนะนำป้องกันสครับไทฟัส

• หลีกเลี่ยงเข้าป่า พุ่มไม้ หรือพื้นที่เกษตรใกล้ป่า

• ไม่ควรนั่งหรือนอนบนพื้นหญ้าโดยตรง

• ใช้ผลิตภัณฑ์ไล่แมลงบนผิวหนังและเสื้อผ้า

• อาบน้ำทันทีหลังออกจากพื้นที่เสี่ยง

• หากมีไข้หรือพบแผลบุ๋มภายใน 10 วันหลังกลับจากพื้นที่เสี่ยง ควรรีบพบแพทย์